Jeśli po zakupie dysku SSD chcesz wiedzieć, jak szybki jest, możesz to zrobić za pomocą prostych darmowych programów, które pozwalają sprawdzić prędkość dysku SSD. Ten artykuł dotyczy narzędzi do testowania szybkości dysku SSD, znaczenia różnych liczb w wynikach testu oraz dodatkowych informacji, które mogą być przydatne.
Pomimo faktu, że istnieją różne programy do oceny wydajności dysku, w większości przypadków, jeśli chodzi o prędkość SSD, używają one przede wszystkim CrystalDiskMark, bezpłatnego, wygodnego i prostego narzędzia z polskim interfejsem. Dlatego najpierw skupię się na tym konkretnym mierniku prędkości odczytu/zapisu, a następnie dotknę innych dostępnych opcji. Może się również przydać: Który dysk SSD jest lepszy – MLC, TLC czy QLC, Konfigurowanie dysku SSD dla systemu Windows 10, Sprawdzanie dysku SSD pod kątem błędów, Dlaczego dysk SSD jest wolny.
Zwykle, gdy natkniesz się na recenzję dysku SSD, w informacji o jego szybkości pojawia się zrzut ekranu z CrystalDiskMark – mimo swojej prostoty, to darmowe narzędzie jest swego rodzaju „standardem” do takich testów. W większości przypadków (w tym w autorytatywnych recenzjach) proces testowania w CDM wygląda tak:
W przypadku podstawowych testów inne parametry testowe zwykle nie są zmieniane. Warto jednak wiedzieć, co można skonfigurować w programie i co dokładnie oznaczają poszczególne liczby w wynikach testu prędkości.
W głównym oknie CrystalDiskMark możesz ustawić (jeśli jesteś początkujący, możesz nie potrzebować niczego zmieniać):
W sekcji menu Ustawienia możesz zmienić dodatkowe opcje, ale znowu: zostawiłbym to tak, jak jest, a także łatwiej będzie porównać twoje wyniki szybkości z wynikami innych testów, ponieważ używają domyślnych parametrów.
Dla każdego przebiegu testu CrystalDiskMark pokazuje informacje zarówno w megabajtach na sekundę, jak i operacjach na sekundę (IOPS). Aby znaleźć drugą liczbę, najedź kursorem na wynik dowolnego testu, dane IOPS pojawią się w podpowiedzi.
Domyślnie najnowsza wersja programu (poprzednie wersje miały inny zestaw) wykonuje następujące testy:
Głębokość kolejki żądań — liczba żądań odczytu/zapisu jednocześnie wysłanych do kontrolera napędu; wątki w tym kontekście (brak było w poprzednich wersjach programu) — liczba wątków zapisu plików zainicjowanych przez program. Różne parametry w ostatnich 3 testach pozwalają ocenić, jak dokładnie kontroler dysku „obsługuje” odczyt-zapis danych w różnych scenariuszach pracy oraz zarządza rozkładem zasobów, nie tylko jego szybkością w Mb/s, ale także IOPS, co jest ważne tutaj parametr.
Często wyniki mogą się zauważalnie zmienić po aktualizacji oprogramowania układowego SSD. Należy również wziąć pod uwagę, że podczas takich testów nie tylko dysk, ale także procesor jest mocno obciążony, tj. wyniki mogą również zależeć od jego cech. Jest to bardzo powierzchowne, ale jeśli chcesz, możesz znaleźć bardzo szczegółowe badania dotyczące zależności wydajności dysku od głębokości kolejki żądań w Internecie.
Najnowszą wersję CrystalDiskMark można pobrać z oficjalnej strony https://crystalmark.info/en/software/crystaldiskmark/ (Kompatybilny z Windows 10, 8.1, Windows 7 i XP. Program ma język polski pomimo faktu, że strona jest w języku angielskim). Na stronie narzędzie jest dostępne zarówno jako instalator, jak i archiwum zip, które nie wymaga instalacji na komputerze.
Należy pamiętać, że podczas korzystania z wersji przenośnej może wystąpić błąd w wyświetlaniu interfejsu. Jeśli go napotkasz, otwórz właściwości archiwum za pomocą CrystalDiskMark, zaznacz pole „Odblokuj” w zakładce „Ogólne”, zastosuj ustawienia, a dopiero potem rozpakuj archiwum. Drugą metodą jest uruchomienie pliku FixUI.bat z folderu z rozpakowanym archiwum.
CrystalDiskMark to nie jedyne narzędzie, które pozwala sprawdzić prędkość dysku SSD w różnych warunkach. Istnieją inne bezpłatne i shareware narzędzia:
Podsumowując, zauważam, że przy korzystaniu z oprogramowania producentów dysków SSD i włączaniu funkcji „przyspieszenia”, takich jak Rapid Mode, w rzeczywistości nie uzyskuje się obiektywnego wyniku w testach, ponieważ zaangażowane technologie zaczynają odgrywać rolę – pamięć podręczna w pamięci RAM (co może osiągnąć większy rozmiar niż ilość danych wykorzystanych do testowania) i inne. Dlatego przy sprawdzaniu polecam je wyłączyć.
