Dysk SSD to zasadniczo inne urządzenie w porównaniu z dyskiem twardym. Wiele rzeczy, które są typowe dla zwykłego dysku twardego, nie powinno być wykonywane z dyskiem SSD. O tych rzeczach, o tym, czego boją się takie napędy, porozmawiamy w tym artykule.
Możesz również sprawdzić inny zasób, Konfiguracja dysku SSD w systemie Windows 10, który opisuje, jak najlepiej skonfigurować system (i czy musisz go dostroić), aby zoptymalizować szybkość i czas działania dysku SSD. Zobacz też: TLC lub MLC – która pamięć jest lepsza dla SSD, a także o pamięci QLC, Jak sprawdzić prędkość SSD, Jak sprawdzić SSD pod kątem błędów i pozostałego zasobu.
Ważna uwaga: oryginalna wersja tego artykułu została napisana w czasie, gdy dyski SSD dopiero zaczynały pojawiać się w sprzedaży i aktywnie instalowane na komputerach użytkowników, a przed wydaniem systemu Windows 10 minęły jeszcze 2 lata. Od tego czasu wiele się zmieniło: wolumeny wzrosły, ceny spadły, a system Windows 10 ma możliwość skonfigurowania dysku SSD, aby początkujący użytkownik nie robił nic z dyskiem SSD i po prostu pracował. Chyba że drugi i trzeci punkt pozostają naprawdę istotne.
Dyski półprzewodnikowe nie powinny być defragmentowane, zwłaszcza za pomocą oprogramowania do defragmentacji innych firm. Dyski SSD mają ograniczoną liczbę cykli zapisu, a defragmentacja wykonuje wielokrotne nadpisywanie, gdy fragmenty plików są przenoszone. Jednocześnie nie wyłączaj optymalizacji dysku w systemie Windows 10 – nie defragmentuje to dysku SSD tak, jak w przypadku dysku twardego, ale faktycznie optymalizuje jego wydajność.
Po defragmentacji dysku SSD za pomocą oprogramowania, do którego możesz być przyzwyczajony wcześniej, nie zauważysz żadnej zmiany prędkości. Ale jednocześnie do pewnego stopnia marnuje zasób dysku. Na mechanicznym dysku twardym defragmentacja jest przydatna, ponieważ zmniejsza liczbę ruchów głowy niezbędnych do odczytania informacji: na mocno pofragmentowanym dysku twardym, z powodu znacznego czasu wymaganego do mechanicznego wyszukiwania fragmentów informacji, komputer może „zwolnić” podczas uzyskiwania dostępu dysk twardy.
Dyski półprzewodnikowe nie wykorzystują mechaniki. Urządzenie po prostu odczytuje dane, bez względu na to, w jakich komórkach pamięci na dysku SSD się znajdują. W rzeczywistości dyski SSD są nawet zaprojektowane tak, aby rozprowadzać dane w pamięci tak bardzo, jak to możliwe, zamiast gromadzić je w jednym obszarze, powodując szybsze zużycie dysków SSD.
Jeśli Twój komputer ma zainstalowany dysk SSD, powinieneś użyć nowoczesnego systemu operacyjnego. W szczególności nie musisz używać systemu Windows XP lub Windows Vista. Oba te systemy operacyjne nie obsługują polecenia TRIM. Tak więc, gdy usuniesz plik w starym systemie operacyjnym, nie może on wysłać tego polecenia na dysk SSD, a zatem dane na nim pozostają (reszta zależy od kontrolera, ale ogólnie nie jest to zbyt dobre).
Oprócz możliwości potencjalnego odczytania danych, powoduje to również wolniejsze działanie komputera. Kiedy system operacyjny musi zapisać dane na dysku, jest zmuszony najpierw usunąć informacje, a następnie je zapisać, co spowalnia operacje zapisu. Z tego samego powodu TRIM nie powinien być wyłączany w systemie Windows 7 i innych systemach operacyjnych obsługujących to polecenie. Najlepiej używać systemu Windows 10. Ten materiał może być przydatny: Jak sprawdzić, czy TRIM jest włączony w systemie Windows.
Konieczne jest pozostawienie wolnego miejsca na dysku SSD, w przeciwnym razie prędkość zapisu na nim może znacznie spaść. Może się to wydawać dziwne, ale w rzeczywistości wyjaśnienie jest dość proste. Gdy na dysku SSD jest wystarczająco dużo wolnego miejsca, dysk SSD wykorzystuje wolne bloki do zapisywania nowych informacji. Najlepiej pobrać oficjalne narzędzie od producenta SSD i zobaczyć, ile miejsca oferuje do zarezerwowania, ta funkcja jest zwykle obecna w tych programach (może się nazywać Over Provisioning). Na niektórych dyskach to zarezerwowane miejsce jest domyślnie obecne i można je zobaczyć w przystawce Zarządzanie dyskami systemu Windows jako obszar nieprzydzielony.
Gdy na dysku SSD jest mało wolnego miejsca, znajduje się na nim wiele częściowo wypełnionych bloków. W takim przypadku zapis najpierw odczytuje pewien częściowo wypełniony blok pamięci do pamięci podręcznej, zmienia go i ponownie zapisuje blok z powrotem na dysk. Dzieje się tak z każdym blokiem informacji na dysku SSD, którego należy użyć do zapisania określonego pliku.
Innymi słowy, zapisywanie do pustego bloku jest bardzo szybkie, zapisywanie do częściowo wypełnionego bloku wymaga wykonania wielu operacji pomocniczych, a zatem jest powolne. Poprzednie testy wykazały, że należy wykorzystać około 75% pojemności dysku SSD, aby uzyskać idealną równowagę między wydajnością a pojemnością pamięci masowej. W przypadku nowoczesnych dysków SSD z dużymi woluminami może to być przesada.
Chyba najbardziej kontrowersyjny moment, a dziś, w 2019 roku, nie mogę być tak kategoryczny jak wtedy, gdy pierwotnie przygotowywałem ten materiał ponad 5 lat temu. W rzeczywistości dysk SSD jest kupowany w celu zwiększenia szybkości pracy i szerokiej gamy operacji, a zatem przenoszenia plików tymczasowych, pliku stronicowania, wyłączenia usług indeksowania i podobnych rzeczy, chociaż naprawdę zmniejszą one zużycie dysku SSD, ale jednocześnie zmniejsz korzyści z tego płynące.
Biorąc pod uwagę fakt, że dzisiejsze dyski półprzewodnikowe są generalnie stosunkowo wytrwałe, prawdopodobnie nie wyłączałbym na siłę plików i funkcji systemowych, przenosząc pliki serwisowe z SSD na HDD. Z wyjątkiem jednej sytuacji: jeśli masz najtańszy dysk 60-128 GB od nieznanego chińskiego producenta z bardzo małym zasobem zapisu TBW (jest ich ostatnio coraz więcej, pomimo ogólnego wzrostu żywotności dla popularnych marek).
To dość oczywista kwestia: Twoja kolekcja filmów, zdjęć i innych multimediów i archiwów zwykle nie wymaga dużych prędkości dostępu. Dyski SSD są mniejsze i droższe w przeliczeniu na gigabajt niż konwencjonalne dyski twarde. Na dysku SSD, zwłaszcza jeśli posiadasz drugi dysk twardy, powinieneś przechowywać pliki systemu operacyjnego, programy, gry – do których ważny jest szybki dostęp i które są stale używane.
Zwykłe pliki dokumentów (przez dokumenty mam na myśli zarówno wideo, jak i muzykę oraz dowolne inne media) będą odtwarzane z tą samą prędkością zarówno z dysku twardego, jak i dysku SSD, a zatem nie ma specjalnego sensu ich przechowywanie na dysku SSD, pod warunkiem, że to to nie jedyny dysk na komputerze lub laptopie.
Mam nadzieję, że te informacje pomogą wydłużyć żywotność dysku SSD i cieszyć się szybkością jego pracy. Masz coś do dodania? – Cieszę się z twojego komentarza.