Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) opublikowała pierwszy fragment atlasu kosmicznego uzyskanego za pomocą obserwatorium kosmicznego Euclid. Zdjęcie stanowi zaledwie jeden procent przyszłego katalogu, który obejmie szczegółowo wszystkie galaktyki widoczne na głębokości 10 miliardów lat świetlnych, a zawiera już 100 milionów obiektów – gwiazd i galaktyk, z czego 14 milionów można już wykorzystać poszukiwanie ciemnej materii i ciemnej energii.
Euclid zbiera światło w zakresie optycznym i podczerwonym. Przegląda więc chmury gazu i pyłu, rejestrując szczegółowe obrazy galaktyk znajdujących się na dużych głębokościach. Kształt i rozmiar galaktyk dadzą wyobrażenie o gromadach i kształcie chmur oraz skupisk ciemnej materii, które w rzeczywistości najpierw pozwoliły na pojawienie się gwiazd, a następnie galaktyk. Nowe dane pozwolą także naukowcom lepiej zrozumieć dynamikę ekspansji Wszechświata na przestrzeni ostatnich 10 miliardów lat, co będzie krokiem w kierunku gromadzenia danych na temat ciemnej energii powodującej przyspieszające rozszerzanie się Wszechświata.
600-krotne powiększenie obszaru katalogu z gromadą galaktyk Abell 3381
Prezentowany fragment przyszłego atlasu Euklidesa zawiera dane z 260 obserwacji dokonanych w okresie od 25 marca do 8 kwietnia 2024 roku. W ciągu zaledwie dwóch tygodni Euklides pokrył 132 stopnie kwadratowe południowego nieba, czyli ponad 500 razy więcej niż obszar nieba pokryty przez Księżyc w pełni. Wyniki badania dotyczące pierwszych 53 stopni kwadratowych zostaną opublikowane w marcu 2025 r. Dane ankietowe za pierwszy rok obserwacji zostaną opublikowane w 2026 roku. Gromadzenie danych potrwa do 2030 roku i obejmie około jednej trzeciej nieba. Ale teraz w danych Euklidesa jest wystarczająco dużo informacji, że możemy rozpocząć pracę nad jego obserwacjami.
