Astronomom po raz pierwszy udało się bezpośrednio wykryć ślady tlenu atomowego w oświetlonych i zacienionych obszarach atmosfery Wenus, co potwierdza dane z pomiarów pośrednich przeprowadzonych w latach 70. XX wieku przez radzieckie sondy programu Venus oraz w 2009 roku przez europejski aparat Venus Express. Pisze o tym agencja informacyjna TASS, powołując się na dane badawcze niemieckich astronomów.
„Tlen atomowy był tradycyjnie uważany za jeden z kluczowych składników termosfery i mezosfery Wenus, ale do tej pory wszystkie znane dowody na jego istnienie uzyskiwano pośrednio. Po raz pierwszy wykryliśmy ją bezpośrednio w atmosferze dziennej i nocnej strony Wenus za pomocą spektrometru terahercowego upGREAT” – stwierdzili astronomowie w oświadczeniu.
Tlen atomowy w atmosferze Wenus odkryła grupa niemieckich astronomów pod przewodnictwem dyrektora Instytutu Systemów Sensorów Optycznych w Berlinie Heinza-Wilhelma Hubersa. W trakcie swoich prac badawczych naukowcy przeanalizowali dane zebrane przez amerykańskie obserwatorium powietrzne SOFIA na podstawie specjalistycznej wersji samolotu Boeing 747. W tym celu naukowcy umieścili na pokładzie samolotu spektrograf upGREAT, który może rejestrować i analizować właściwości wiązki promieni terahercowych.
Wibracje tego typu wytwarzane są przez wiele atomów i cząsteczek obecnych w atmosferach planet Układu Słonecznego. Dzięki temu naukowcy mają możliwość badania składu chemicznego atmosfer różnych planet. Cechę tę wykorzystano w ramach badań prowadzonych przez niemieckich astronomów w celu poszukiwania śladów tlenu atomowego w różnych obszarach atmosfery Wenus, gdzie uważano, że odgrywa on ważną rolę w cyklach dwutlenku węgla i dwutlenku węgla oraz ich interakcji z promieniowaniem ultrafioletowym z słońce.
Możliwe ślady tlenu atomowego w atmosferze Wenus odkryto w przeszłości w ramach misji Venera 11 i Venera 12, a także Venus Express. Pomiary przeprowadzone za pomocą upGREAT potwierdziły, że tlen atomowy jest obecny w atmosferze Wenus w co najmniej 17 różnych rejonach planety, z których część znajduje się po oświetlonej stronie, a inne na półkuli planety znajdującej się w cieniu Słońca w czasie pomiarów. Główne rezerwy tlenu skupiają się około 100 km od powierzchni Wenus, pomiędzy dwiema największymi warstwami jej powłoki powietrznej, które mają różne właściwości fizyczne.
Oprócz tego naukowcy odkryli, że na oświetlonej półkuli Wenus znajduje się średnio kilka razy więcej tlenu atomowego niż na półkuli zacienionej. Potwierdza to ogólnie przyjętą hipotezę, że tlen atomowy powstaje na Wenus w wyniku interakcji pomiędzy promieniowaniem ultrafioletowym pochodzącym ze Słońca a cząsteczkami dwutlenku węgla.
